«مجید قاری زاده» کارگردان سینما در گفت و گو با خبرنگار سینماپرس در خصوص دلایل افول سینمای اجتماعی بیان کرد: به هر حال، در طول این چهار دهه‌ای که فعالیت داشته‌ام و از آخرین فیلمم نیز حدود هفت، هشت سال می‌گذرد اما باید عرض کنم تا زمانی که وضعیت امروز سینما این‌گونه باشد، برای بنده چندان دلچسب نیست.

وی افزود: در این سال‌ها، وضعیت به گونه‌ای شده است که وزیری که می‌آید و رئیس سازمان سینمایی را منصوب می‌کند، فردی را انتخاب می‌کند که به نظر می‌رسد علاقه‌ای به سینما ندارد و صرفاً به انجام امور روتین اداری بسنده می‌کند. این فعالیت‌ها محدود می‌شود به یکی دو مشاور که آن‌ها نیز ــ بدون ذکر نام ــ تکراری هستند و صرفاً جشنواره‌ای برگزار می‌کنند، بی‌آنکه ارتباطی با سینما یا صنوف سینمایی برقرار کنند. نمونه آن، آقای فریدزاده است.

او ادامه داد: بنده عموی ایشان را که در زمان حضورشان در تلویزیون می‌شناختم، به عنوان داور جشنواره‌ای که من در آن سال فیلم «پدربزرگ» را ساختم و دو جایزه نیز دریافت کردم، به یاد دارم؛ انسانی که واقعاً به سینما عشق می‌ورزید. اگر بخواهم اشاره کنم، در این سال‌ها نمونه‌هایی همچون مرحوم آقای سیف‌الله داد را می‌توانم مثال بزنم؛ اگر او عاشق سینما نبود، وضعیت سینما به شکلی که می‌گفت «هر کس فیلم خود را بسازد» نمی‌شد. یا حتی می‌توانم از آقای ضرغامی نام ببرم، یا دوستانی مانند آقای بهشتی و آقای انباردار، که در طول ۱۱ سال فعالیت خود، به نظر من این حسن را داشتند که برای هر کارگردانی برنامه‌ریزی می‌کردند و حال او را جویا می‌شدند.

وی افزود: باور بفرمایید، اگر سالی مشغول فیلمنامه یا کاری می‌شدیم و حضور نمی‌یافتیم، آنها تماس می‌گرفتند و دعوت می‌کردند که به فارابی برویم و دیداری تازه کنیم.

قاری زاده متذکر شد: امروز، حدود یک دهه است که این ارتباط قطع شده و به نظر می‌رسد که این روند تعمدی است. سینمای خانوادگی، سینمای کودک، و حتی سینمای اجتماعی که می‌توانست رنگ تازه‌ای به این حوزه ببخشد، دیگر ارتباطی با مدیران ندارد و به ورطه فراموشی افتاده است.

کارگردان فیلم های سینمایی «رفقای خوب» و «پسران آجری» با انتقاد نسبت به تسخیر گیشه سینما توسط سینمای کمدی اظهار داشت: امروز، سینمای غالب به جایی رسیده که سینماداران می‌گویند بعد از کرونا فلان فیلم باعث روشن ماندن چراغ سینما شده است ــ نام نمی‌برم. اما باید پرسید: چراغ سینما به چه قیمتی روشن مانده است؟ با پنج فیلم که تنها در چهار، پنج سالن پرفروش شده‌اند؟

وی افزود: اگر تماشاگران ما مانند گذشته بودند، کافی بود دو فیلم اجتماعی را در کنار این آثار به نمایش بگذارید. بنده حتی این فیلم‌ها را کمدی نمی‌دانم؛ چرا که اگر این آثار را کمدی بنامم، به آثار بزرگی مانند «اجاره‌نشین‌ها» که به کارگردانی مرحوم آقای مهرجویی ساخته شد، جفا کرده‌ام.

او ادامه داد: «اجاره‌نشین‌ها» فیلمی بود که در شرایطی بسیار جدی ساخته شد، لبخند بر لبان تماشاگر می‌نشاند و همزمان حرف اجتماعی خودش را هم می‌زد. اما کمدی امروز دیگر کمدی نیست.

قاری زاده با بیان اسن مطلب که از نظر بنده، فیلم باید پس از پایان، ذهن مخاطب را درگیر کند؛ فیلمی که واقعاً خوب باشد، ۲۴ ساعت بعد، پنج سال بعد، حتی چهل سال بعد دوباره در ذهن بیننده زنده می‌شود؛ تصریح نمود: این فیلم‌هایی که با پایان یافتن‌شان تنها چراغی روشن می‌شود و سپس از ذهن تماشاگر پاک می‌گردند، به باور بنده فیلم نیستند؛ این‌ها اصلاً سینما محسوب نمی‌شوند.

وی متذکر شد: چرا جشنواره‌ها دیگر آن رونق پیشین را ندارند؟ زیرا پنج نهاد دولتی مشغول ساخت فیلم‌هایی درباره‌ی موضوعات خاص همچون شهدا، جنگ و بزرگان هستند، بدون آن‌که حتی میان خود هماهنگی داشته باشند.

او ادامه داد: برای نمونه دو فیلم که در خصوص یک موضوع، مانند واقعه‌ی سیاهکل و بابل، دو نهاد مختلف به طور جداگانه فیلم ساخته‌اند، در حالی که از کار یکدیگر هیچ اطلاعی نداشته‌اند. این فیلم‌ها به جشنواره می‌آیند و تنها نتیجه، مصرف بی‌رویه‌ی بودجه‌های کلان است. این نهادهای دولتی تحت هیچ نظارتی نیستند و صرفاً به ساخت آثار تبلیغاتی مشغول‌اند. در این میان، بخش خصوصی عملاً نابود شده و سینماداران خود هم تهیه‌کننده شده‌اند و هم پخش‌کننده.

این سینماگر پیشکسوت همچنین در انتقاد نسبت به رئیس سازمان سینمایی تصریح کرد: این، تصویری از وضعیت امروز سینمای ماست؛ جایی که مدیری که عاشق سینما باشد وجود ندارد. آقای فریدزاده، تا به خودش بیاید یک سال از دوره مدیریتی اش گذشته، نهایتاً همان برگزاری سالیانه‌ی جشنواره خواهد بود. ایشان می‌توانست همچون دیگران، در ارشاد جلسه‌ای در سالنی بزرگ ترتیب دهد، از طیف‌های مختلف سینمایی دعوت کند و پای صحبت‌ها بنشیند؛ اما متأسفانه پشت درهای بسته و مشاوره با دو یا سه نفر، جای این ارتباط را گرفته است.

وی افزود: حتی اگر صنوف سینمایی بخواهند حرکتی بکنند، دستشان بسته است، چرا که خانه‌ی سینما امروز به نهادی بدل شده است که هیئت مدیره‌ی آن بیشتر به کارمندان تبدیل شده‌اند؛ افرادی که وظیفه‌ی خود را در آرام نگه داشتن فضا و گزارش‌دهی مثبت به رئیس سازمان می‌دانند. این روند، به باور بنده، دیر یا زود دچار ترک و شکست خواهد شد. این نوع فیلم‌ها که تنها چراغی روشن می‌کنند، دوام نخواهند آورد و سقوط خواهند کرد.

«مجید قاری زاده» در پایان گفت و گو خاطرنشان ساخت: برای بازگشت به تنوع در سینما، پیش از هر چیز نیازمند مدیری عاشق هستیم؛ مدیری که فیلمسازان را بشناسد، بداند چرا فیلم خانوادگی ساخته نمی‌شود، چرا سینمای کودک از بین رفته و چرا دیگر فیلم‌های کمدی شریف و تأثیرگذار ساخته نمی‌شوند ــ همان آثاری که پیش‌تر داشتیم.